اختلال وسواس فکری – عملی در کودکان OCD، یک وضعیت سلامت روان است که با افکار مکرر، ناخواسته (وسواس) و رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی (اجبار) مشخص می شود که فرد احساس می کند مجبور به انجام آن است.
OCD می تواند در کودکان متفاوت از بزرگسالان ظاهر شود. درک نشانه ها بسیار مهم است.
علائم اختلال وسواس فکری – عملی در کودکان
وسواس فکری:
- افکار، تصاویر یا تمایلات مداوم و ناراحت کننده که ناخواسته و مزاحم هستند.
- ترس از آلودگی یا میکروب.
- نگرانی در مورد آسیب رسیدن به خود یا دیگران.
- نگرانی در مورد نظم و تقارن اشیاء
- افکار جنسی ناخواسته
- وسواس های خرافی یا مذهبی.
اجبارها:
- رفتارها یا تشریفات تکراری که برای کاهش اضطراب یا پریشانی ناشی از وسواس انجام می شود. به عنوان مثال می توان به شستن بیش از حد دست ها و تمیز کردن آن ها، یا اجتناب از مکان ها یا اشیاء خاص اشاره کرد.
- شمارش، بررسی یا مرتب کردن اشیا به روشی خاص.
- تکرار عبارات، دعاها یا کلمات.
- چند بار لمس کردن یا ضربه زدن به چیزها.
- جستجوی اطمینان از والدین یا مراقبان.
فعالیت های وقت گیر: فعالیت های کودکان OCD می تواند وقت گیر باشد و در فعالیت های روزانه کودک مانند تکالیف مدرسه، تعاملات اجتماعی یا سرگرمی ها اختلال ایجاد کند.
پریشانی و اضطراب: کودکان مبتلا به OCD اغلب پریشانی و اضطراب قابل توجهی را در رابطه با وسواس ها و اجبارهای خود تجربه می کنند. آنها ممکن است زمانی که نتوانند مراسم خود را انجام دهند یا با محرک هایی برای وسواس های خود مواجه می شوند، به وضوح ناراحت شوند.
بیشتر بخوانید : فوبیای مدرسه
دیگر علائم
مقاومت در برابر تغییر: کودکان مبتلا به OCD ممکن است در برابر تغییرات در روال های خود مقاومت کنند و اختلال در این روال ها می تواند باعث ناراحتی شدید شود.
اجتناب: اختلال وسواس فکری – عملی در کودکان ممکن است سبب شود کودک از موقعیت ها یا مکان هایی که باعث ایجاد وسواس در آنها میشود یا موقعیت هایی که نمیتوانند اجبار خود را انجام دهند اجتناب کنند.
علائم فیزیکی: برخی از کودکان ممکن است به دلیل اجبارهای خود علائم جسمی مانند زخم یا پوست خام ناشی از شستشوی زیاد یا بررسی رفتارها را ایجاد کنند.
مشکل در تمرکز: علائم OCD می تواند تمرکز بر روی وظایف را برای کودکان چالش برانگیز کند و منجر به مشکلات تحصیلی یا اجتماعی شود.
رفتار مخفیانه: کودکان مبتلا به OCD ممکن است به دلیل خجالت یا ترس از قضاوت، تشریفات یا وسواس های خود را از دیگران پنهان کنند.
توجه به این نکته مهم است که این علائم می توانند در بین کودکان مبتلا به اختلال وسواس فکری – عملی از نظر شدت و تظاهر متفاوت باشند. اگر مشکوک هستید که کودکی ممکن است علائم OCD را تجربه کند، ضروری است که از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید که می تواند یک ارزیابی جامع انجام دهد و گزینه های درمانی مناسب را توصیه کند، که ممکن است شامل درمان شناختی- رفتاری (CBT) و دیگر روشهای درمانی باشد. موارد، دارو مداخله زودهنگام می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند.
راهبردهای مقابله با وسواس فکری – عملی در کودکان
درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBT یک درمان بسیار موثر برای OCD در کودکان است. این به آنها کمک می کند تا افکار وسواسی و رفتارهای اجباری خود را بشناسند و با آن ها مقابله کنند.
مواجهه درمانی و قرار گرفتن تدریجی یکی از متدها در درمان شناختی – رفتاری برای کودکان دارای وسواس فکری – عملی است. این شامل قرار دادن تدریجی کودک در موقعیت ها یا محرک هایی است که وسواس های او را برمیانگیزد، اما مانع از درگیر شدن او در اجبارهایش میشود. به عنوان مثال، اگر کودکی ترس از آلودگی داشته باشد، ممکن است یک شیء “کثیف” را لمس کند و سپس در برابر شستن فورا دست های خود مقاومت کند.
درمان شناختی – رفتاری همچنین به جنبه شناختی OCD می پردازد. کودکان یاد می گیرند که افکار غیرمنطقی یا غیرمفید مرتبط با وسواس هایشان را شناسایی کرده و به چالش بکشند. آنها یاد می گیرند که این افکار را با الگوهای تفکر واقعی تر و متعادل تر جایگزین کنند.
دارو
در موارد شدید، پزشکان ممکن است برای کاهش علائم OCD دارو تجویز کنند.
نقش والدین
والدین نقش حیاتی در حمایت از کودکان مبتلا به OCD دارند. صبر، همدلی و درک می تواند به آنها کمک کند تا با این شرایط کنار بیایند.
بیشتر بخوانید : پرخاشگری در کودکان
سوالات متداول
آیا وسواس فکری – عملی در کودکان خود به خود از بین می رود؟
خیر، OCD معمولاً به خودی خود از بین نمی رود. معمولاً برای بهبود علائم نیاز به درمان های روانشناسی و در مواردی دارو دارد.
چشم انداز بلند مدت برای کودکان مبتلا به OCD چیست؟
با مداخله زودهنگام و درمان مناسب، بسیاری از کودکان مبتلا به OCD می توانند یاد بگیرند که علائم خود را به طور موثر مدیریت کنند و چالش های کمتری را تجربه کنند.
آیا می توان OCD را به عنوان نگرانی های معمول دوران کودکی به اشتباه تشخیص داد؟
بله، گاهی اوقات OCD می تواند با نگرانی های عادی دوران کودکی اشتباه گرفته شود. ارزیابی کامل توسط یک متخصص سلامت روان و دکتر روانشناس برای تشخیص دقیق ضروری است.
چگونه می توانم به فرزندم در طول بحران ناشی از OCD کمک کنم؟
در طول یک بحران، آرام بمانید، به کودک خود اطمینان دهید و به آرامی او را راهنمایی کنید تا از راهبردهای مقابله ای که در جلسات روانشناسی آموخته است استفاده کند.